Yumurtalık Kisti
Yumurtalık Kisti, yumurtalıkların üzerinde veya içinde oluşan sıvı dolu bir kesedir. Çoğu yumurtalık kisti zararsızdır ve belirti vermeden kendiliğinden kaybolabilir. Ancak bazı durumlarda, özellikle büyük kistler, ağrı veya şişkinlik gibi belirtilere yol açabilir. Yumurtalık kistlerinin çoğu adet döngüsüyle ilişkilidir ve kendiliğinden çözülme eğilimindedir. Ancak endometriozis veya polikistik over sendromu gibi durumlar da kist oluşumuna neden olabilir.
Yumurtalıkta Kist
Yumurtalıkta kist oluşumu, kadınlarda sık karşılaşılan bir durumdur. Kistler, çoğunlukla üreme çağındaki kadınlarda ortaya çıkar ve genellikle adet döngüsünün bir parçası olarak meydana gelir. Yumurtlama sırasında bir folikül yumurtayı bırakmazsa sıvı dolarak folikül kisti oluşturur. Bu tür kistlere işlevsel kist denir ve genellikle tedavi gerektirmeden kendiliğinden kaybolur.
İşlevsel olmayan kistler ise endometriozis veya hormonal dengesizlik gibi rahatsızlıklarla ilişkilidir. Örneğin, polikistik over sendromu (PCOS), çok sayıda küçük kist oluşumuna neden olabilir ve bu durum adet düzensizlikleri ile kendini gösterebilir.
Yumurtalık Kisti Neden Olur?
Yumurtalık Kisti genellikle adet döngüsünün doğal bir parçası olarak oluşur. Her ay bir folikül gelişir ve yumurtayı serbest bırakır. Ancak folikül yumurtayı serbest bırakmazsa, sıvı birikerek kist haline gelir. Bu tür kistlere folikül kisti denir ve genellikle tedavi gerektirmez.
Bunun dışında, yumurtanın bırakılmasından sonra oluşan korpus luteum, sıvı birikmesi sonucu kistleşebilir. Bu durum ise korpus luteum kisti olarak adlandırılır ve adet döngüsüyle bağlantılı olarak kendiliğinden geçebilir. Endometriozis gibi rahatsızlıklar da yumurtalık kisti oluşumuna katkıda bulunur. Endometrioziste, rahim iç dokusu yumurtalıklara yapışarak kistleşebilir ve ağrılı kistler oluşturabilir.
Yumurtalık Kisti Tedavi Yöntemleri
Çoğu yumurtalık kisti kendiliğinden kaybolur ve tedavi gerektirmez. Ancak kist büyükse veya komplikasyon riski taşıyorsa, doktor takibi ve tedavi gerekebilir. Küçük ve belirtisiz kistler için izleme yöntemi kullanılabilir. Düzenli aralıklarla yapılan ultrason kontrolleriyle kistin durumu izlenir. Ancak kist büyükse veya kanser şüphesi varsa cerrahi müdahale gerekebilir.
Laparoskopi ve laparotomi, kistlerin çıkarılması için kullanılan en yaygın cerrahi yöntemlerdir. Özellikle menopoz sonrası dönemde ortaya çıkan kistler, kanser riski nedeniyle daha sıkı bir takip gerektirir. Hormonal dengesizlikleri kontrol altında tutmak için doğum kontrol hapları da tedavi sürecinde tercih edilebilir ve yeni kist oluşumunu engelleyebilir.